Wijkvereniging Vogelzang

Huizen en bewoners van wijk Vogelzang

startpagina | nieuws | wijkhistorie | huizen en bewoners | wijkverhalen | luchtfoto's
Spoorlaan | Prins Hendriklaan | Kruislaan | Koppellaan | Middellaan | Leijenseweg | Soestdijkseweg | Emmaplein

 

Wijk Vogelzang heeft tal van karakteristieke oudere huizen die gebouwd zijn in de periode 1900-1920. Ze zijn wit gepleisterd, met delen schoon metselwerk als decoratief element, vooral bijzonder fraai in de grote landhuizen aan de Prins Hendriklaan en de Soestdijkseweg, gebouwd tussen 1900 en 1905. De huizen zijn gedekt met platte, rode of zwarte tuiles du nord dakpannen en hebben aardige gevellijsten en dakkapellen. Het rijkbewerkte houtwerk geeft een chaletachtig karakter aan de huizen. Dezelfde stijl, maar in kleinere uitvoering, vinden we in villa's die voor de middenstand werden gebouwd aan de Koppellaan en de Spoorlaan in de periode tot circa 1915. Vanaf de jaren twintig werd gevarieerd gebouwd, van arbeiderswoningen voor werknemers van Inventum, tot grotere twee onder een kap huizen. Later in de twintigste eeuw vielen verschillende grote en kleinere villa's weer onder de slopershamer, en werden die gaten door nieuwbouw gevuld. Toch is het oorspronkelijk karakter van de wijk goed behouden.

Op deze pagina's willen we graag oude (en nieuwere) foto's van de wijk en haar huizen publiceren. Heeft u nog mooie foto's, stuur ze naar de webbeheerder (zie onder)! Dat kan elektronisch, maar ze kunnen ook gescand worden - breng ze dan even naar Koppellaan 2.

De meeste foto's en beschrijvingen die hier worden gepresenteerd zijn afkomstig uit de grote prentbriefkaartencollectie van de Historische Kring D'Oude School in De Bilt, bijeengebracht door Jan van der Heijden. We zijn erg blij dat we ze hier kunnen opnemen. Het zijn er vrij veel, en dat komt mede omdat Vogelzang in de beginjaren rijk was aan pensions, rustoorden en herstellingsoorden, en de ondernemers de prentbriefkaarten waarschijnlijk zagen als een reclamemiddel. Bovendien was De Bilt Station een populaire bestemming voor een uitje in de bossen, waardoor er een markt was voor café-restaurants en een melksalon. En al die bezoekers die korter of langer bleven schreven vaak een prentbriefkaart naar huis. De meeste kaarten dateren van voor 1930.

Bekijk de foto's en ansichtkaarten per straat (klik boven)

Potentieel beschermd dorpsgezicht

Park Vogelzang wordt in het Monumenten-Inventarisatie Project (MIP) van 1990 als potentieel jong monument in beschouwing genomen. Het argument is dat Park Vogelzang het eerste villagebied is dat na de aanleg van de spoorlijn Utrecht-Zwolle werd  gebouwd. Het is een voorbeeld van een in landschappelijke stijl (geen rechte wegen), zij het op kleine schaal aangelegd villapark. Er is een grote dichtheid van vrijstaande kleinere villa's, met volwassen bomen langs de wegen en een klein plantsoentje in het midden van de wijk. Twintig villa's worden als potentieel MIP object beschouwd, dwz hebben op zich, maar ook gezamenlijk een karakteristieke architectonische en beeldbepalende waarde. Ongeacht de verdere status en consequenties van deze constateringen is Vogelzang een bijzondere wijk waar zorgvuldig mee moet worden omgesprongen.

De volgende woningen in de wijk zijn in de (jonge) Monumenten-Inventarisatie Project opgenomen (beschreven in Broekhoven, S. en Barends, S. (1995) De Bilt, geschiedenis en architectuur, uitgeverij Kerckebosch; sterren geven de monumentenwaarde aan, een G betekent gemeentelijk monument):

Prins Hendriklaan 72 (villa Hawda **), 74 (villa Devia ***G), 91 (herenhuis ***)
Koppellaan 17 (villa **)
Kruislaan 12 (villa **)
Soestdijkseweg Zuid (westzijde) 243-245 (Leyendaal en Beata, dubbele villa **), 249 (villa Dennenheim **), 257 (*), 267 (villa Ekeliden ***)
Spoorlaan 3 (villa **), 9-11 (arbeiderswoning met werkplaats ***)

Aangepast op 20-07-2019
Webbeheerder:  Koppellaan 2